Poniesienie straty na zyskach kapitałowych pozbawia prawa do zwolnienia z obowiązku sporządzania DCT
Tylko podmioty, które nie wykazują straty podatkowej zarówno z działalności operacyjnej oraz zysków kapitałowych mogą korzystać ze zwolnienia z obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych.
Analizując obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej za rok 2018 podatnicy mogą dokonać wyboru regulacji, według których te obowiązki zostaną spełnione. Zasadniczo bardziej korzystne jest skorzystanie z nowych przepisów (które zasadniczo będą obowiązywać dla transakcji realizowanych w 2019 r.). Nowe przepisy bowiem znacząco podwyższają progi istotności transakcji (czyli wartość transakcji, po przekroczeniu której powstaje obowiązek sporządzenia DCT). Ponadto wprowadzają również możliwość skorzystania z nowego zwolnienia z obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej, które dotyczy transakcji realizowanej między krajowymi podmiotami, o ile każdy z tych podmiotów, za rok za który sporządzana jest dokumentacja podatkowa:
- nie był podmiotem zwolnionym podmiotowo z CIT,
- nie osiągał dochodów zwolnionych z opodatkowania (w związku z uzyskaniem zezwolenia na prowadzenie działalności w SSE lub uzyskaniem decyzji o wsparciu, zgodnie z ustawą o wspieraniu nowych inwestycji),
- nie poniósł straty podatkowej.
Wątpliwości dotyczą zwłaszcza tego ostatniego punktu, w związku z tym, że obecnie w podatku dochodowym od osób prawnych wyróżniamy dwa źródła przychodów (zyski kapitałowe, i pozostałe przychody – czyli działalność operacyjna). Podział na źródła przychodów przekłada się również na rozumienie pojęcia straty podatkowej, którą jest sytuacja w której koszty uzyskania przychodów dotyczące danego źródła przewyższają przychody uzyskane z tego źródła przychodów. Powyższe przekłada się również na sposób rozliczania straty, którą można odliczyć od dochodu uzyskanego z tego samego źródła przychodów, co poniesiona strata.
W związku z powyższym powstały wątpliwości, czy dla celów omawianego zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego niezbędne jest, aby podatnik nie poniósł straty na obu źródłach przychodu, czy też może wystarczy że ogólny wynik podatnika będzie dodatni (tj. dochód z jednego źródła jest wyższy niż strata z drugiego źródła przychodów). W interpretacji z 13 sierpnia 2019 r. (0111-KDIB1-2.4010.187.2019.1.AK) Dyrektor KIS uznał, że aby skorzystać ze zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego strata podatkowa nie może być poniesiona na żadnym źródle przychodów. Tym samym również podatnik, który na jednym źródle poniósł dochód, a na drugim stratę będzie zobowiązany do sporządzenia dokumentacji podatkowej.
Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że zasadniczo transakcja zawarta z podmiotem powiązanym ma wpływ na wynik podatkowy z działalności operacyjnej (czyli innych źródeł przychodów). W tym zakresie powstaje więc pytanie, czy w sytuacji, gdy podatnik na tym źródle dochodów z którym jest związana transakcja zawarta z powiązanym podmiotem uzyska dochód do opodatkowania, natomiast stratę poniesie na drugim źródle przychodów, również nie może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego. Ta kwestia była przedmiotem interpretacji z 22 sierpnia 2019 r. (0111-KDIB1-2.4010.260.2019.1.MS). W interpretacji tej Dyrektor KIS wskazał, że przepisy art. 11n pkt 1 ustawy o CIT nie precyzują tej kwestii, a tym samym również podmiot, który osiąga zysk na tym źródle przychodów, z którym jest związana transakcja z powiązanym podmiotem jest obowiązany sporządzić dokumentację podatkową, pomimo że strata podatkowa powstała na drugim źródle przychodów, z którym nie jest związana transakcja kontrolowana.
Należy uznać, że o ile taka interpretacja jest zgodna z literalnym brzmieniem przepisów to jednak stanowisko takie wydaje się być zbyt restrykcyjne i wyłączenie z obowiązku dokumentacyjnego powinno być w tym zakresie doprecyzowane. Obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej powinien bowiem dotyczyć tych transakcji, które mają ujemny wpływ na wynik podatnika, czyli wpływają na poniesienie straty. Strata poniesiona na zyskach kapitałowych (np. na sprzedaży akcji) nie wynika bowiem z warunków, jakie zostały ustalone w transakcji sprzedaży towarów podatnika na rzecz podmiotu powiązanego (która to transakcja wpływa na wynik z działalności operacyjnej). Tym samym nie wydaje się celowe sporządzanie w takiej sytuacji dokumentacji podatkowej.
