Zmiany w podatku dochodowym od osób prawnych uchwalone przez Sejm
W dniu 28 października zostały uchwalone przez Sejm dwie ustawy zmieniające podatki. Do najważniejszych zmian należy uznanie spółek komandytowych za podatników podatku CIT oraz wprowadzenie estońskiego sytemu opodatkowania.
1. Objęcie spółek komandytowych, oraz niektórych spółek jawnych podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Do tej pory spółki komandytowe i spółki jawne nie były podatnikami podatku dochodowego, a podatnikami byli wspólnicy tych spółek.
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami spółka komandytowa będzie opodatkowana podatkiem CIT w każdym przypadku. Natomiast w przypadku spółek jawnych opodatkowanie CIT będzie obejmowało te spółki, w których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, oraz nie zostanie przez spółkę przygotowana informacja o wspólnikach takiej spółki (lub aktualizacja takiej informacji).
Rozpoczęcie opodatkowania ww. spółek podatkiem dochodowym od osób prawnych nie wpłynie na stosowane zasady wyceny składników majątkowych, oraz zasady dokonywania odpisów amortyzacyjne, które będą kontynuowane.
Co do zasady nowe przepisy obowiązują już od początku 2021 r. Jednak w przypadku spółek komandytowych dopuszczono możliwość ich stosowania od 1 maja 2021 r. Rozpoczęcie opodatkowania CIT będzie się wiązało z obowiązkiem zamknięcia ksiąg rachunkowych, na dzień poprzedzający rozpoczęcie opodatkowania według nowych zasad. W takiej sytuacji nie wystąpi obowiązek zamknięcia ksiąg z końcem 2020 r.
Jednocześnie przepisy przewidują zwolnienie z podatku dochodowego kwotę stanowiącą 50% przychodów komandytariusza z tytułu udziału w zyskach spółki komandytowej, nie więcej niż 60.000 zł na każdą ze spółek. W tej sytuacji należy jednak pamiętać o wyjątkach od tego zwolnienia (np. komandytariusz nie może posiadać ponad 5% udziałów w spółce będącej komplementariuszem danej spółki komandytowej, ani też być członkiem zarządu takiej spółki).
(art. 1 ust. 3 pkt 1 i 1a, art. 22 ust. 4e-4f ustawy o CIT)
2. Estoński CIT
Estoński CIT zwany ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych - to odrębny system opodatkowania, który może zostać stosowany przez podatnika spełniającego określone warunki. Najważniejsze zasady tego systemu to:
- powiązanie opodatkowania z zyskiem księgowym - brak ustalania odrębnego wyniku na potrzeby prawa podatkowego i bilansowego,
- powiązanie opodatkowania np. z podziałem zysku dla udziałowców i akcjonariuszy. Zasada jest taka że zysk pozostający w spółce nie jest opodatkowany;
- rygorystyczne warunki do stosowania tego systemu. Wśród wymogów należy wskazać m.in.:
- wartość przychodów podatnika nie może przekraczać 100 mln zł,
- wymóg zatrudnienia odpowiedniej liczby osób (zasadniczo co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na inne zasady),
- dotyczy wyłącznie spółek z o.o. i spółki akcyjnej, w której wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne,
- brak udziałów podatnika np. w innych spółkach;
- nie dotyczy nierezydentów.
Istotnym wymogiem związanym z tą formą opodatkowania jest dokonywanie odpowiednio wysokich nakładów na cele inwestycyjne.
Ten tryb opodatkowania musi być stosowany co do zasady przez okres 4 lat.
Stawki podatku w przypadku tej formy opodatkowania będą wynosiły 15% podstawy opodatkowania dla małych podatników, oraz 25% dla pozostałych podatników. Mogą one dodatkowo pomniejszane o 5 punktów procentowych, w przypadku dokonywania odpowiednio wysokich wydatków inwestycyjnych.
Jednocześnie przepisy ustawy o PIT przewidują odliczenie od podatku od otrzymanej przez wspólnika dywidendy od spółki opodatkowanej estońskim CIT, odpowiedniej części podatku zapłaconego przez tą spółkę. Dzięki temu łączne opodatkowanie (na poziomie spółki i wspólnika) ma wynieść 25% dochodu spółki dla podatnika małego, i 30% dla pozostałych podatników (z jednoczesnym obniżeniem o 5 punktów procentowych w przypadku odpowiednio dużej inwestycji).
(art. 28c-art. 28t CIT, art. 30a ust. 19 PIT)
3. Tzw. „niemiecki fundusz inwestycyjny"
Przewidziano także możliwość dla podatników, którzy pomimo spełniania warunków nie zdecydują się na opodatkowanie ryczałtem dokonywanie odpisów na tzw. „niemiecki fundusz inwestycyjny”.
Fundusz ten będzie wyodrębniony w kapitale rezerwowym i przeznaczany na cele inwestycyjne. Jest on tworzony z osiągniętego zysku za rok poprzedni. W tym przypadku wymogiem jest dokonanie wydatków z funduszu w określonym czasie (zasadniczo w roku podatkowym następującym po roku, w którym dokonano odpisu).
Również w tym przypadku wymagane jest dokonywanie przez podatnika odpowiednio wysokich nakładów inwestycyjnych.
Odpisy na fundusz będą mogły być kosztem uzyskania przychodów, czyli możliwe jest rozliczenie kosztów o charakterze inwestycyjnym w szybszym czasie.
(art. 15 ust. 1hb-1he CIT)
4. Zmiany w cenach transferowych – transakcje z podmiotami z rajów podatkowych
Wśród zmian uchwalonych zmian należy wskazać na:
- objęcie obowiązkiem sporządzenia dokumentacji wszystkich transakcji, realizowanych z podmiotem z raju podatkowego (również tych o charakterze sprzedażowym) – w tym przypadku limit transakcji się nie zmienił i nadal wynosi 100.000 zł, limit ten określa się dla transakcji o charakterze jednorodnym,
- wprowadzenie odrębnych regulacji dla transakcji, które podatnik realizuje z podmiotem spoza raju podatkowego, a rzeczywisty właściciel ma siedzibę w raju podatkowym. Takim obowiązkiem będą objęte wszystkie transakcje, w przypadku których kontrahent podatnika dokonuje rozliczeń z podmiotem z raju podatkowego. Ocena tego faktu będzie dokonywana przez podatnika z należytą starannością. W tym przypadku obowiązek obejmuje transakcje jednorodne, których wartość przekracza 500.000 zł.
(art. 11i, art. 11k, 11o i 11q ustawy o CIT)
5. Inne zmiany w obszarze cen transferowych
Wprowadzone zmiany będą polegać na:
- zwolnieniu podatników dokonujących korekty cen transferowych z obowiązku posiadania oświadczenia o tym, że kontrahent dokonał odpowiedniej korekty cen transferowych - jeżeli korekta dokonana za rok lub w momencie, w którym w Polsce obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego (epidemii, w związku z COVID-19),
- dla ustalenia czy w roku podatkowym rozpoczętym po 31 grudnia 2019 r. możliwe jest stosowanie zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego dla niektórych transakcji z podmiotami krajowymi nie stosuje się warunku braku straty podatkowej - w takiej sytuacji wymagany jest spadek przychodów o co najmniej 50% u podmiotu ponoszącego stratę - powyższe będzie stosowane o ile na całym terytorium będzie funkcjonował stan zagrożenia epidemicznego (epidemii) w związku z COVID),
- uproszczeniu w zakresie podpisania oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji podatkowej składanego za okres lub w momencie w którym na całym terytorium kraju będzie funkcjonował stan zagrożenia epidemicznego (epidemii) w związku z COVID) - możliwe jest złożenie oświadczenia tylko przez jedną osobę uprawnioną do reprezentacji.
(art. 31z(1) - 31z(3) specustawy COVID-19)
6. Zmiany w zakresie amortyzacji
Zmiany w zakresie amortyzacji będą polegały na:
- braku możliwości korzystania z podwyższania (w zakresie maszyn i urządzeń z grup KŚT 4-6 i 8, poddanych szybkiemu postępowi technicznemu) i obniżania stawek amortyzacyjnych przez podatników wykonujących działalność, z której dochody korzystają ze zwolnienia (np. dochody uzyskiwane na obszarze SSE) w okresie korzystania z tego zwolnienia,
- ustalanie indywidualnych stawek amortyzacyjnych dla używanych środków trwałych będzie dotyczyć tylko środków trwałych, które przez wymagany w przepisach okres (czyli 6 lub 60 miesięcy) były używane przez inne podmioty niż podatnik.
Powyższe zmiany będą miały zastosowanie do środków trwałych wprowadzonych do ewidencji po 31 grudnia 2020 r.
(art. 16i ust. 8, art. 16j ustawy o CIT)
7. Podwyższenie limitu dla stosowania 9% stawki podatkowej
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami kwota przychodów jakie w roku podatkowym (za który jest obliczany podatek) może uzyskać podatnik wzrośnie z 1,2 mln euro do 2 mln euro. Analogicznie będzie podwyższony limit, który pozwala na zapłatę zaliczek na podatek według 9% stawki podatku.
(art. 19 ust. 1 pkt 2 i art. 25 ust. 1g ustawy o CIT)
8. Obowiązek informowania o realizowanej strategii podatkowej.
Obowiązek informowania o realizowanej strategii podatkowej będą miały podmioty, dla których są publikowane indywidualne dane podatkowe, tj.:
- podatkowe grupy kapitałowe,
- pozostali podatników, których wartość przychodu przekroczyła równowartość 50 mln euro.
Informacja ta ma być sporządzana do końca 12 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego i jest publikowana na stronie internetowej podmiotu (ewentualnie podmiotu powiązanego). Jednocześnie o adresie strony na której jest opublikowana informuje się właściwego naczelnika US.
Informacja o realizowanej strategii podatkowej będzie musiała zawierać informacje o m.in.:
- procesach i procedurach dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego i zapewniających ich prawidłowe wykonanie,
- istotnych transakcjach z podmiotami powiązanymi,
- złożonych wnioskach o wydanie ogólnej i indywidualnej interpretacji .
(art. 27c ustawy o CIT)
8. Zmiany w celu zmniejszania gospodarczych skutków COVID
W tym zakresie zostały wprowadzone następujące zmiany.
a) Odliczenia darowizn przekazanych na przeciwdziałanie COVID-19 oraz darowizn sprzętu komputerowego dla szkół.
W zakresie obu tych odliczeń ogólne zasady pozostaną bez zmian, a zostały wprowadzone następujące zmiany:
- okres w którym ww. zwolnienia podatkowe będą obowiązywać będzie przedłużony do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii w związku z COVID-19,
- zachowano zasadę, że wartość odliczenia może przekroczyć kwotę odliczenia, zgodnie z poniższą tabelą
|
Okres dokonania darowizny |
Odliczenie może wynieść |
|
październik - grudzień 2020 r. |
200% wartości darowizny |
|
styczeń – marzec 2021 r. |
150% wartości darowizny |
|
od kwietnia do miesiąca, w którym odwołany zostanie stan epidemii |
100% wartości darowizny |
(art. 38g ustawy o CIT)
b) Przedłużenie terminu stosowania poszczególnych preferencji:
- zwolnienie z podatku od przychodów z budynków - do końca miesiąca w którym stan epidemii w związku z COVID-19 został odwołany (art. 38ha ustawy o CIT);
- brak obowiązku zwiększania przez dłużnika podstawy opodatkowania (podstawy obliczenia zaliczki) o wartość zaliczanego do kosztów podatkowych zobowiązania, które nie zostało opłacone - do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii w związku z COVID-19 (art. 38i ustawy o CIT);
- stosowanie jednorazowych odpisów amortyzacyjnych, dla środków trwałych nabytych w celu produkcji towarów służących przeciwdziałaniu COVID-19 - w stosunku do towarów wprowadzonych do ewidencji środków trwałych do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii (art. 38k ustawy o CIT);
- odliczenia ulgi badawczo-rozwojowej na etapie obliczania zaliczek (jeżeli celem działalności jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19) - do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii w związku z COVID-19. (art. 38l ustawy o CIT),
- stosowanie ulgi IP-BOX na etapie obliczania zaliczek - do końca roku podatkowego, który rozpoczął się nie później niż w miesiącu, w którym odwołano stan epidemii w związku z COVID-19 (art. 38m ustawy o CIT);
- możliwość kontynuowania opodatkowania w ramach podatkowej grupy kapitałowej pomimo tego, że grupa nie miała wskaźnika udziału dochodów w przychodach w wysokości co najmniej 2% przychodu dla roku który zakończył nie później niż do końca 2021 r. (art. 38na CIT);
- możliwość korzystania przez wierzyciela z pomniejszenia podstawy opodatkowania (podstawy obliczenia zaliczki) w związku z posiadaniem wierzytelności zaliczonej do przychodów należnych, która nie została otrzymana, w szybszym czasie (tj. 30 dni od upływu terminu zapłaty) - do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epideimii (art. 38o ustawy o CIT);
- zaliczenie do kosztów podatkowych, kosztu wytworzenia lub ceny nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn (na cele przeciwdziałania COVID-19, oraz sprzętu komputerowego) - do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii w związku z COVID-19 (art. 38r ustawy o CIT).
Wyżej wymienione ustawy zostały uchwalone przez Sejm. Aktualnie zostaną przekazane do rozpatrzenia przed Senat i do podpisu przez Prezydenta.
Linki do stron Sejmu, na których mogą się Państwo zapoznać ze stanem prac nad ustawami:
http://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=642 (ustawa dotyczy m.in. objęcia spółek komandytowych podatkiem CIT);
http://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=643 (ustawa dotyczy „Estońskiego CITu” i tzw. „Niemieckiego funduszu inwestycyjnego”.
